“ค่ำ 27ของเดือนรอมฎอนมาถึงแล้ว”
นี่เป็นค่ำคืนพิเศษคืนหนึ่งของชาวมุสลิมที่หมายถึงการถือศีลอดได้ล่วงเลยมา 27 วันแล้ว และเหลืออีกไม่กี่ค่ำคืนที่พี่น้องชาวมุสลิมจะได้เฉลิมฉลองต้อนรับฮิจเราะห์ใหม่ตามเวลาปฏิทินอิสลามทั่วโลก
ค่ำคืนนี้สว่างไสวไปด้วยเปลวไฟจากคบเพลิงกะลาเสียบของชาวมุสลิมกลุ่มหนึ่งที่อาศัยอยู่บนเกาะเล็ก ๆ ที่ชื่อเกาะสุกร พวกเขาส่งสัญญาณค่ำคืน 27 แห่งเดือนรอมฎอนด้วยประเพณีเผากะลาหรือเผาพรก ตามความเชื่อที่มีสืบต่อกันมา คนเฒ่าคนแก่ที่นั่นเล่าว่า การเผาพรกหรือเผากะลานั้นมีความเชื่อว่าเป็นการจุดไฟเพื่อให้แสงสว่างนำทางดวงวิญญาณบรรพบุรุษที่กลับมาเยี่ยมบ้านในคืนที่ 27 ของเดือนรอมฎอน เป็นการต้อนรับบรรพบุรุษกลับบ้าน บ้างก็เหลือข้าวก้นหม้อไว้เพื่อบรรพบุรุษ แต่อีกนัยหนึ่งก็เป็นการกำจัดกะลามะพร้าว (พรกพร้าว) ไม่ให้เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย เนื่องจากคนใต้ส่วนใหญ่มีมะพร้าวจำนวนมาก และเมื่อใช้เสร็จก็มักจะโยนกะลามะพร้าวทิ้งไว้รอบบ้าน
สมัยก่อนบ้านของผู้เขียนเองก็ทำประเพณีนี้เหมือนกัน จำได้ว่าตอนเด็ก ๆ จะช่วยพ่อแม่เก็บกะลามะพร้าวจากรอบบ้านมาเสียบไม้ทำเป็นคบเพลิงสูงไว้หลาย ๆ อัน สมัยนั้นบ้านใกล้เรือนเคียงไม่ได้กั้นรั้วก็มองเห็นกันหมดว่าบ้านไหนทำคบเพลิงกะลาสูงกว่ากัน เด็ก ๆ ก็สนุกสนานกับการแข่งกันเสียบกะลามะพร้าวให้ได้สูงที่สุด เมื่อถึงเวลาจุดคบเพลิงคนทั้งครอบครัวก็จะออกมานั่งดูเปลวไฟที่เผาไหม้กะลามะพร้าวด้วยกัน บ้านใครมีญาติมากหน่อยก็จะครึกครื้นเป็นพิเศษ อย่างบ้านของผู้เขียนนั้นจะมีคุณยาย คุณลุงที่ทำงานต่างที่กลับมารอการเฉลิมฉลองตรุษฮารีรายอด้วยทำให้ค่ำคืนนั้นเป็นค่ำคืนที่แสนพิเศษมาก ๆ
น่าเสียดาย เมื่อวันเวลาผ่านไป วิทยาการความรู้ รวมถึงความเชื่อด้านศาสนาเปลี่ยนแปลงไป ประเพณีเหล่านี้ค่อย ๆ หายไปตามกาลเวลา จนแทบไม่มีให้เห็นแล้ว ประเพณีนี้จึงหาดูยากขึ้น แต่ก็นั่นแหละ ทุกอย่างย่อมมีการเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา และทุกสิ่งที่เกิดขึ้นนั้นมีคุณค่าเสมอ วัยเด็กของผู้เขียนได้มีโอกาสสัมผัสประเพณีเก่าแก่ของบ้านเกิดแล้วก็ภูมิใจไม่น้อยที่ได้จารึกข้อมูลปฐมภูมิทางคติชนวิทยาของเกาะสุกร จังหวัดตรัง และได้มีโอกาสถ่ายทอดให้ผู้อ่านได้รับรู้ แค่นี้ก็ดีใจแล้ว
แสงสว่างค่ำ 27 ยังคงส่องสว่างในใจชาวมุสลิมเสมอ
ขอบคุณเครดิตภาพ ภาพประกอบที่ 1 ภาพประกอบที่ 2 ภาพประกอบที่ 3
จากคุณอัคพล เจะสา
เปิดประสบการณ์ความบันเทิงที่หลากหลายสุดปัง บน App TrueID โหลดเลย ฟรี !
